Κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες η ανάπτυξη της φωνολογικής επίγνωσης στα παιδιά της προσχολικής ηλικίας έχει απασχολήσει πολύ τους ερευνητές. Έχουν γίνει αρκετές μελέτες που έδειξαν ότι η φωνολογική επίγνωση είναι εξαιρετικά σημαντικός δείκτης και απολύτως απαραίτητη δεξιότητα για την απόκτηση της ικανότητας ανάγνωσης και γραφής. Ακόμη, βάσει ερευνών έχει παρατηρηθεί πως τα παιδιά που βρίσκονται στην ηλικία των 5-6 ετών, πριν ακόμα δηλαδή έρθουν σε επαφή με τον γραπτό λόγο, βρίσκονται σε ένα στάδιο φωνολογικής ενημερότητας το οποίο έχει άμεση σχέση με την εκμάθηση της ανάγνωσης (Πόρποδας, 2003).
Το επίπεδο της φωνολογικής επίγνωσης στα νήπια συνιστά το πλέον σημαντικό κριτήριο για την επιτυχή εκμάθηση της ανάγνωσης και της ορθογραφίας στις μεγαλύτερες τάξεις. Η φωνολογική επίγνωση ενός παιδιού που τελειώνει το νηπιαγωγείο πρέπει
- να του επιτρέπει να επαναλάβει σωστά πολυσύλλαβες λέξεις,
- να συλλαβίσει με παλαμάκια (π.χ. πο-δή-λα-το),
- να απομονώσει τον πρώτο ήχο μιας λέξης (ʽφʼ για το ʽφωτιάʼ),
- να διακρίνει λέξεις ηχητικά παρεμφερείς (φάρος – βάρος) καθώς και
- να ανοίξει στα δαχτυλάκια τους ήχους μιας λέξης (π.χ. έ-λ-α) .
Επομένως, δυσκολίες με τις “φωνούλες” σε ένα παιδί με καλή ακοή αφορούν τη φωνολογική επίγνωση, δηλαδή τη συνειδητοποίηση των φωνολογικών μερών του λόγου σε επίπεδο συλλαβής και φωνήματος και το συνειδητό χειρισμό τους.
Μέσω του κατάλληλου προγράμματος φωνολογικής εξάσκησης μπορεί να παρατηρηθεί βελτίωση του βαθμού της φωνολογικής συνειδητοποίησης στο παιδί, με αποτέλεσμα να έχει καλύτερες επιδόσεις τόσο στον τομέα ανάγνωσης όσο και γραφής. Συνεπώς, ξεκινάμε από αυτό που το παιδί γνωρίζει, τον προφορικό λόγο και το βοηθάμε να καταλάβει αυτό που δεν γνωρίζει, το γραπτό. Έτσι, καλλιεργείται σταδιακά το πέρασμα από τον προφορικό στο γραπτό λόγο, καθώς οι τεχνικές το βοηθούν να αντιληφθεί πώς οι ήχοι, τα φωνήματα, οι συλλαβές, απεικονίζονται με τα γραπτά σύμβολα, τα γραφήματα και τις γραπτές συλλαβές (Μαυρομάτη, 2004). Η μάθηση περνάει από τη φωνημική εμπιστοσύνη στην κατανόηση της αλφαβητικής αρχής και στην αυτοματοποίηση της αναγνώρισης των λέξεων. Αυτός ο τρόπος εκμάθησης της ανάγνωσης παρουσιάζει σχετική ευκολία, αν η γλώσσα παρουσιάζει αρκετά μεγάλο βαθμό «κανονικότητας» ανάμεσα στην προφορά και τη γραφή όπως συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό στην ελληνική (Παντελιάδου, 2004) .
Το My-book.gr βασισμένο στη σύγχρονη βιβλιογραφία έχει διαμορφώσει το κατάλληλο υλικό για την παρέμβαση της φωνολογικής επίγνωσης, προκειμένου το παιδί να προετοιμαστεί επαρκώς για τις δεξιότητες γραφής και ανάγνωση.
Παρέμβαση Φωνολογικής Επίγνωσης – Εξειδικευμένο Πρόγραμμα Φωνολογίας