Ποιες είναι οι διαδικασίες των εξετάσεων για τους μαθητές με δυσλεξία;
Σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο: «Όσοι εμπίπτουν στις διατάξεις για προφορική μόνο εξέταση επειδή, λόγω της υφιστάμενης φυσικής αδυναμίας τους (δυσλεξία ή κινητική αδυναμία άνω άκρων), αδυνατούν να εκφράσουν γραπτά τις γνώσεις τους, τους παρέχεται η ευκαιρία να τις διατυπώσουν προφορικά.
Ειδικότερα, ως προς την διάρκεια εξέτασης των εξεταζόμενων, η επιτροπή έχει τη δυνατότητα να διαπιστώσει αν έχει βάση το τυχόν αίτημά τους για παράταση του χρόνου εξέτασης, καθώς και να παρέχει αυτή την παράταση χρόνου για εύλογο διάστημα, το οποίο σαφώς δεν μπορεί να είναι απεριόριστο αλλά ούτε και προδιαγεγραμμένο, αφού συνδέεται άμεσα με την εξέλιξη της εξέτασης του κάθε εξεταζόμενου και την εκτίμηση της επιτροπής.
Επιπρόσθετα, στους εξεταζόμενους παρέχεται ικανός χρόνος ανάλογα και με το εξεταζόμενο μάθημα, προκειμένου να μελετήσουν, να κατανοήσουν τα θέματα και να κρατήσουν, εφόσον επιθυμούν, σημειώσεις στο τετράδιό τους για να τις χρησιμοποιήσουν όταν προσέλθουν στην επιτροπή. Όταν είναι έτοιμοι ή όταν κατά την κρίση της επιτροπής παρέλθει ο απαιτούμενος για την προετοιμασία τους χρόνος, οδηγούνται ο κάθε ένας ξεχωριστά στην αίθουσα όπου παρευρίσκονται τα μέλη της Επιτροπής Εξέτασης Φυσικώς Αδυνάτων.
Ο εξεταζόμενος αναπτύσσει προφορικά στα τρία μέλη- εξεταστές τις απαντήσεις του στα θέματα, με όποια σειρά επιθυμεί. Κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης των απαντήσεών του μπορεί να συμβουλεύεται τις σημειώσεις του στο τετράδιο. Όταν ολοκληρώσει την εξέτασή του παραδίδει το τετράδιο στον Πρόεδρο ή στον γραμματέα της επιτροπής και αποχωρεί από την αίθουσα και το Εξεταστικό Κέντρο» (ΦΕΚ 199/τ’ Α/2.10.2008).
Ποιες μέθοδοι χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της προφορικής εξέτασης;
- Ο εκπαιδευτικός χρησιμοποιεί διευκρινιστικές, καθοδηγητικές και κλειστές ερωτήσεις.
- Δίνει περισσότερο χρόνο στον μαθητή με μαθησιακές δυσκολίες, ρωτώντας και κάποιο συμμαθητή του συγχρόνως.
- Επαναλαμβάνει τις λέξεις- κλειδιά ή την τελευταία πρόταση σε περίπτωση «κολλήματος».
- Στη γεωγραφία δέχεται να δείχνει στον χάρτη αντί να απαιτεί απλή ανάκληση ονομάτων.
- Στην ιστορία δεν τον ενδιαφέρει η αποστήθιση ονομάτων και χρονολογιών αλλά το ποσοστό και η ποιότητα των γνώσεων (αντίληψη εποχής, κριτική ικανότητα απέναντι στα ιστορικά γεγονότα κτλ.)
- Στα μαθηματικά δίνει μεγάλη σημασία στην επίλυση του προβλήματος και στον τρόπο σκέψης και όχι στις λανθασμένες αριθμητικές πράξεις.
- Στις ξένες γλώσσες ενδιαφέρεται γα το φωνητικό- φωνολογικό μέρος και όχι για την ορθογραφία.
Ποιος είναι ο ρόλος των εξεταστών;
Κατά την εξέταση «φυσικώς αδυνάτων» οι εξεταστές επιβάλλεται να επιδιώκουν τη διαμόρφωση κλίματος εμπιστοσύνης και ασφάλειας και να υποδεικνύουν στον εξεταζόμενο τυχόν λάθη που δεν οφείλονται σε έλλειψη της απαιτούμενης γνώσης αλλά είναι δυσλεκτικά συμπτώματα, π.χ. όταν ο εξεταζόμενος λύνει άσκηση μαθηματικών ή χημείας, ο εξεταστής μπορεί να υποδεικνύει τυχόν αναριθμητισμό, τον οποίο ο ίδιος ο εξεταζόμενος διορθώνει, ώστε να προλαμβάνεται η δημιουργία σύγχυσης, η οποία θα οδηγήσει σε λάθος αποτέλεσμα.
Όταν ο εξεταζόμενος καλείται να απαντήσει σε θέματα όπως είναι η Ιστορία, η Βιολογία κτλ, εφόσον ο εξεταστής διαπιστώνει ότι ο εξεταζόμενος αδυνατεί να αποδώσει το εξεταζόμενο αντικείμενο με συνεχή λόγο, μπορεί να τον εξετάσει με την υποβολή ερωτήσεων, οι οποίες θα τον διευκολύνουν στη διατύπωση των γνώσεων αλλά δε θα πρέπει να είναι τέτοιας μορφής που θα υποδεικνύουν την απάντηση.
Επισημαίνεται ότι η ιδιαίτερη μεταχείριση των εξεταζόμενων δε συνιστά σε καμία περίπτωση επιεική αξιολόγηση ή άλλης μορφής ιδιαίτερη μεταχείριση, αλλά σκοπεύει μόνο στην παροχή της δυνατότητας να εξωτερικεύσουν τις γνώσεις τους με τον γραπτό λόγο. Να σημειωθεί πως όλοι οι συμμετέχοντες στις εξετάσεις δεν επιτρέπεται να συμπεριφέρονται περιφρονητικά ή απαξιωτικά έναντι των εξεταζόμενων (ΥΠ.Ε.Π.Θ. 2000 & 2006).
Βιβλιογραφία
Εφημερίς της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας (2008). Νόμος υπ’ αριθ. 3699 Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Αθήνα: Εθνικό τυπογραφείο. Διαθέσιμο στο: www.et.gr (ΦΕΚ 199/τ’ Α/2.10.2008).
ΥΠ.Ε.Π.Θ., Δ/νση Σπουδών Δ/θμιας Εκπαίδευσης, Δ/νση Σπουδών Π/θμιας Εκπαίδευσης, Δ/νση Ειδικής Αγωγής (2000). Τρόπος εξέτασης δυσλεξικών μαθητών/τριών. Αθήνα.
ΥΠ.Ε.Π.Θ., Περιφερειακή Δ/νση Π/θμιας & Δ/θμιας Εκπαίδευσης Νοτίου Αιγαίου, Κέντρο Διάγνωσης Αξιολόγησης & Υποστήριξης Δωδεκανήσου (2006). Οδηγίες για τον προφορικό τρόπο εξέτασης μαθητών/ριών που έχουν διάγνωση με ειδική μαθησιακή δυσκολία του τύπου «Δυσλεξία». Ρόδος.