Τελευταία στάση στον δρόμο για το μεγάλό το σχολειό…είναι οι φωνούλες που χορεύουν γύρω μας σε τρελό ρυθμό!!!
Φτάνοντας λοιπόν στην ολοκλήρωση αυτού του μεταβατικού αλλά ιδιαίτερα σημαντικού ταξιδιού της σχολικής προετοιμασίας, συναντάμε μια αρκετά χρήσιμη δεξιότητα για την μετέπειτα ανάπτυξη της αναγνωστικής ικανότητας του παιδιού… το όνομα αυτής ; Φωνολογική ενημερότητα…
Γιατί είναι όμως τόσο σημαντικός ο ρόλος της και πώς σχετίζεται με την ικανότητα ανάγνωσης και γραφής του παιδιού ;
Η αναγνωστική ικανότητα του παιδιού ξεκινά να απασχολεί τους γονείς από τα Χριστούγεννα της Α’δημοτικού και μετά, όταν ξεκινούν να διαπιστώνουν πως το παιδί δυσκολεύεται να διαβάσει με ευχέρεια και η ανάγνωσή του εμφανίζεται κοπιώδης…
Αυτό που συμβαίνει σε αρχικό στάδιο λοιπόν, για να μάθει ένα παιδί να γράφει και να διαβάζει είναι η επίγνωση ότι ο προφορικός λόγος συσπάται σε φωνολογικές μονάδες, τα φωνήματα. Αυτά κατ’ επέκταση συμβολίζονται με τα ανάλογα γραφήματα-γράμματα. Επομένως, ξεκινώντας από την ακουστική διάκριση το παιδί μεταβαίνει ομαλά στην αποκωδικοποίηση των γραμμάτων και των συνδυασμών τους, ώσπου τελικά οδηγείται εύκολα στην ανάγνωση. Προκειμένου να γίνει αυτό το πέρασμα από τον προφορικό στον γραπτό λόγο, απαιτείται ανεπτυγμένη φωνολογική ενημερότητα (Παντελιάδου, Σ., 2000).
Προκειμένου λοιπόν να καλλιεργηθεί αυτή η δεξιότητα, υπάρχουν διάφορα στάδια τα οποία προετοιμάζουν το παιδί, ήδη από το νηπιαγωγείο, ώστε να κατακτήσει με όσο το δυνατό πιο ομαλό τρόπο την φωνολογική επίγνωση. Συνοπτικά, κάποια από αυτά είναι :
- Η αναγνώριση ότι οι προτάσεις αποτελούνται από λέξεις
- Η αναγνώριση ότι οι λέξεις μπορούν να ομοιοκαταληκτούν
- Η αναγνώριση ότι οι λέξεις μπορούν να ξεκινούν με τον ίδιο ήχο-φώνημα
- Η αναγνώριση ότι οι λέξεις μπορούν να χωριστούν σε συλλαβές
(Κουμπιάς, 2004)