Δυσκολίες σε επίπεδο σημασιολογίας;
Εστιάζοντας στο περιεχόμενο της γλώσσας
Αρχικά, το γλωσσικό επίπεδο της σημασιολογίας μελετά την γλώσσα από πλευράς νοημάτων και εννοιών (Φιλιππάκη, 1992). Έτσι, στο περιεχόμενο της γλώσσας μπορούν να ενταχθούν :
- οι έννοιες που εκφράζονται μέσα στον λόγο, ανάλογα με το θέμα και το είδος του μεταφερόμενου μηνύματος,
- το λεξιλόγιο που υπάρχει στο γλωσσικό δυναμικό του ατόμου ώστε να εκφράσει τις αντίστοιχες έννοιες,
- η κατηγοριοποίηση των εννοιών,
- αντικείμενα, δράσεις, γεγονότα και οι μεταξύ τους σχέσεις.
Μάλιστα, σύμφωνα με τη Φιλιππάκη (1992) , η λέξη αποκτά σημασία μόνο όταν βρει την θέση της στο κατάλληλο πεδίο και δημιουργήσει σημασιολογικές σχέσεις διαφόρων ειδών με τις υπόλοιπες λέξεις που ανήκουν στο πεδίο αυτό.
Ποιες είναι οι πιο συχνές δυσκολίες περιεχομένου σε παιδιά με γλωσσική διαταραχή ;
- Φτωχό λεξιλόγιο (αντιληπτικό και εκφραστικό)
- Δυσκολία στην ανάκληση λέξεων – το παιδί δυσκολεύεται έντονα στην εύρεση λέξης.
- Δυσκολία στην εκμάθηση νέων λέξεων , ιδιαίτερα όταν ανήκουν σε αφηρημένες έννοιες (Βογινδρούκας, Οκαλίδου και Σταυρακάκη, 2010).
Πώς μπορούμε να παρέμβουμε αποτελεσματικά σε γλωσσικές δυσκολίες που αφορούν το περιεχόμενο ;
Οι βασικές αρχές της παρέμβασης εμπεριέχουν την πορεία σταδιακά…
Α. από την Κατανόηση στην Έκφραση
Β. από Συγκεκριμένες σε Αφηρημένες έννοιες
Γ. από το Πραγματικό αντικείμενο σε Τρισδιάστατη απεικόνιση και στη συνέχεια σε έγχρωμη Εικόνα.
Με αυτή τη θεωρητική προσέγγιση και με γνώμονα τη βιβλιογραφική αναφορά διαμορφώθηκε εξειδικευμένο υλικό ανάπτυξης σημασιολογικών κατηγοριών με τη γλωσσική δομή των Ρημάτων. Οι σημασιολογικές κατηγορίες ρημάτων διαμορφώθηκαν με βάση την τεχνική της ενίσχυσης των δικτύων που αναπτύσσονται μεταξύ του ρήματος και των συντακτικών στοιχείων που το περιβάλλουν, προκειμένου να αποκτήσει νόημα η πρόταση. Η επιλογή των ρημάτων έγινε με βάση την αυξημένη συχνότητα που παρουσιάζονται στο καθημερινό λεξιλόγιο και το κάθε ρήμα-στόχος συνδέθηκε με τέσσερις βασικές κατηγορίες. Επίσης, οι δραστηριότητες διαμορφώθηκαν σε τρία βασικά βήματα, λαμβάνοντας υπόψη τα γραμματικά συστατικά καθώς και τα σημασιολογικά στοιχεία του ρήματος, δημιουργώντας με αυτό τον τρόπο θεματικούς ρόλους. Για τη δημιουργία των θεματικών ρόλων, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στο υποκείμενο και το αντικείμενο που δομούν την κάθε πρόταση.
Σε ποιους απευθύνεται
| Μαθησιακές Δυσκολίες | Ειδική Γλωσσική Διαταραχή | Δυσλεξία |
| Αναπτυξιακές Γλωσσικές Διαταραχές | ΔΕΠ-Υ | Αυτισμός |