Τι οδηγεί σε μία επιτυχημένη μάθηση;
Ευρηματικότητα, φαντασία , πρωτοτυπία… λέξεις που πολλές φορές λησμονούνται στο σύγχρονο ελληνικό σχολείο και τη θέση τους παίρνουν εκείνες που προσδίδουν μεγαλύτερη ασφάλεια και αντικειμενικότητα κατά την προφορική ή γραπτή έκφραση του μαθητή, λέξεις που ακολουθούν τις ορθολογικές διαδικασίες της κριτικής σκέψης με τις οποίες μπορεί ο δάσκαλος να αξιολογήσει τι είναι σωστό και τι λάθος, με μεγαλύτερη συνέπεια. Πράγματι, η κριτική ή αλλιώς συγκλίνουσα σκέψη είναι αδιαμφισβήτητα πολύ σημαντική νοητική διεργασία διότι με αυτή ο μαθητής μπορεί να θέσει τις πληροφορίες, τα δεδομένα του και να τα επεξεργαστεί λογικά, καταλήγοντας σε ένα ορθό συμπέρασμα. Από την άλλη μεριά, όταν ο μαθητής ενεργοποιεί τη δημιουργική ή αλλιώς αποκλίνουσα σκέψη, χρησιμοποιεί την ίδια αφετηρία, αυτή της επεξεργασίας δεδομένων, για να καταλήξει όμως σε πολλές πιθανές λύσεις και απαντήσεις. Η διαδικασία της μάθησης ευνοείται και από τις δυο αυτές, σημαντικές νοητικές διεργασίες. Μάλιστα έχει αναφερθεί, πως η πραγματική δημιουργική σκέψη χρειάζεται απαραίτητα την κριτική σκέψη, προκειμένου να καλλιεργηθεί (Κολιάδης, 2002).
Η νοητική διεργασία της κριτικής σκέψης χρειάζεται τις γνωστικές δεξιότητες της μνήμης, της αντίληψης, της προσοχής και της συγκέντρωσης (Τσαντάλη και Οικονομίδης, 2008) προκειμένου να επιτευχθεί η πρόσληψη του εισερχόμενου υλικού και να διατηρηθεί στη μνήμη ώστε να πραγματοποιηθεί η αναδημιουργία των αναπαραστάσεων σε μεταγενέστερο χρονικό διάστημα.
Ο μαθητής που διαθέτει κριτική σκέψη είναι σε θέση να αναγνωρίζει, να επιλέγει, να αξιολογεί και να δημιουργεί επιχειρήματα, «ανακατασκευάζοντας» τη γνώση και τροποποιώντας την αρχική του θέση όταν παρουσιαστούν νέα δεδομένα και κρίνει ο ίδιος ότι πρέπει να τροποποιηθεί (Beyer, 1995). Τα παραπάνω χαρακτηριστικά μπορούν να βοηθήσουν σε μια επιτυχή μάθηση, που δε θα βασίζεται στη στείρα απομνημόνευση αλλά θα προωθεί τη φαντασία και την ευρηματικότητα, μετατρέποντας τον μαθητή από παθητικό αποδέκτη της γνώσης, σε ενεργητικό δημιουργό της δικής του γνώσης, που θα έχει προκύψει από τον ίδιο.
Το my-book φέρνει κοντά σας μια ολοκληρωμένη σειρά ενδυνάμωσης των γνωστικών ικανοτήτων με την αξιοποίηση της βιωματικής μάθησης δίνοντας σε πρώτο επίπεδο (προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία) έμφαση στην κριτική σκέψη, με τις δραστηριότητες κρίσης και επιλογής, σε επόμενο στάδιο στην επίλυση προβλημάτων, στη συνέχεια στην συγκλίνουσα και αποκλίνουσα σκέψη με ιδιαίτερη έμφαση στην καλλιέργεια μεταγνωστικών δεξιοτήτων και σε τελικό επίπεδο (μαθητές τελευταίων τάξεων Δημοτικού και Γυμνασίου) στην καλλιέργεια της ικανότητας υπόθεσης, αξιολόγησης και πρόβλεψης προκειμένου να επιλεγεί η λύση ενός προβλήματος.
Γνωρίστε τη σειρά γνωστικών ικανοτήτων μόνο στο καινοτόμο εκπαιδευτικό υλικό του my-book.gr!
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Κολιάδης, Ε. Α. (2002), Γνωστική ψυχολογία, γνωστική νευροεπιστήμη και εκπαιδευτική πράξη. Αθήνα : Ιδιωτική Έκδοση.
Τσαντάλη, Ε. Κ., Οικονομίδης, Δ. (2008) Ήπια γνωστική διαταραχή. Αθήνα : Ιδιωτική Έκδοση.
Beyer, B. K. (1995) Critical thinking. Bloomington, IN: Phi Delta Kappa Educational Foundation.