Βασικό Λεξιλόγιο – Θεματικό Λεξιλόγιο Τεύχος Α’

Περίληψη

Η γνώση των λέξεων αφορά τη μορφή, τη σημασία και τη χρήση τους. Η λεξιλογική συνειδητότητα σχετίζεται με τη γνωστική και συναισθηματική στάση απέναντι στις λέξεις. Η διδασκαλία του λεξιλογίου, λοιπόν, πρέπει να υλοποιείται μέσω στρατηγικών, σκόπιμων τεχνικών ενεργειών και ειδικών τρόπων αντιμετώπισης της διδακτέας ύλης, προσαρμοσμένων στο μαθησιακό ύφος του μαθητή. Σκοπός της συγκεκριμένης έρευνας ήταν η δημιουργία πρωτότυπων στρατηγικών διδασκαλίας λεξιλογίου για μαθητές προσχολικής ηλικίας και πρώτης σχολικής ηλικίας. Ειδικότερα, διαμορφώθηκε ολοκληρωμένο υλικό βασισμένο στη λίστα βασικού λεξιλογίου. Το πρόγραμμα οργανώθηκε με τεχνικές διδασκαλίας λεξιλογίου, στρατηγικές εμπέδωσης, κοινωνικές στρατηγικές για επικοινωνιακή καλλιέργεια και εφαρμόστηκε σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο. Το περιεχόμενο αφορούσε την εκμάθηση και τη γενίκευση βασικού θεματικού λεξιλογίου. Ομάδα στόχου ήταν 3 μαθητές με διαφορετικές διαταραχές (ΔΑΦ, ειδική γλωσσική διαταραχή, μαθησιακές δυσκολίες). Τα δεδομένα συλλέχθηκαν σε 6 μήνες  με το αξιολογητικό εργαλείο Λ-α-τ-ω γλωσσική επάρκεια, όπου φάνηκαν δυσκολίες προσληπτικότητας και έκφρασης, καθώς και αδυναμία εύρεσης και χρήσης κατάλληλων λέξεων. Τα αποτελέσματα της επαναξιολόγησης απέδειξαν βελτιωμένες ικανότητες κατανόησης, χρήσης και αξιοποίησης του λεξιλογίου προφορικά και γραπτά. Επιπλέον, ενισχύθηκε η αυτοπεποίθηση των μαθητών στη χρήση λεξιλογίου, αλλά και στην παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου. Τέλος, προτείνεται έρευνα αξιοποίησης στρατηγικών διδασκαλίας λεξιλογίου σε μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Λέξεις-κλειδιά: στρατηγικές, λεξιλόγιο, λεξιλογική επίγνωση

Λεξιλογική επίγνωση

Προτεινόμενες στρατηγικές

• Η οπτικοποίηση, δηλαδή η δημιουργία μίας εικόνας που δημιουργεί στον εγκέφαλό του ο ίδιος ο μαθητής για καθεμία λέξη που μαθαίνει.
• Χωρική ομαδοποίηση (Diamond & Gutlohn, 2006).
• Η ομαδοποίηση των λέξεων.
• Ο σημασιολογικός χάρτης (semantic map), σύμφωνα με τον οποίο η λέξη τοποθετείται σε ένα διάγραμμα με τη λέξη-κλειδί στο κέντρο, ενώ γραμμές συνδέουν την κεντρική λέξη και τις άλλες λέξεις μεταξύ τους.

Περιεχόμενο

Το συγκεκριμένο e-book αποτελεί το πρώτο τεύχος από τη Σειρά Θεματικό Λεξιλόγιο και στοχεύει στην ενίσχυση της λεξιλογικής συνειδητότητας σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας. Προτείνει μία μεθοδολογία προσέγγισης βασικού λεξιλογίου εκμάθησης με βάση τις πρώτες θεματικές λεξιλογίου.

Οι στρατηγικές αφορούν:

• Οπτικοποίηση/Ζωγραφική
• Ομαδοποίηση/Κατηγοριοποίηση
• Βασικό λεξιλόγιο 1
• Κατονομασία
• Ανάκληση προϋπάρχουσας γνώσης
• Διάκριση
• Βιωματικά παιχνίδια

Σε ποιους απευθύνεται;

-Μαθησιακές δυσκολίες

-Γλωσσικές δυσκολίες

-Γλωσσικές διαταραχές

-ΔΑΦ

Βιβλιογραφική αναφορά

Ηλιοπούλου, Μ. & Γιανάκαινα Δ.Ε. (2023). Βασικό Λεξιλόγιο: Θεματικό Λεξιλόγιο Τεύχος Α’. Σπάρτη: my-book.gr.