Παρέμβαση Φωνολογικής Επίγνωσης – Εξειδικευμένο Πρόγραμμα Φωνολογίας

Διαμορφώθηκε ένα πρόγραμμα με το οποίο ξεκινάμε από αυτό που το παιδί γνωρίζει, δηλαδή τον προφορικό λόγο και το βοηθάμε να καταλάβει αυτό που δεν γνωρίζει, τον γραπτό λόγο.

Έτσι, καλλιεργείται σταδιακά το πέρασμα από τον προφορικό στον γραπτό λόγο, καθώς οι τεχνικές το βοηθούν να αντιληφθεί πώς οι ήχοι, τα φωνήματα, οι συλλαβές απεικονίζονται με τα γραπτά σύμβολα, τα γραφήματα και τις γραπτές συλλαβές.

Η μάθηση περνά από τη φωνημική εμπιστοσύνη στην κατανόηση της αλφαβητικής αρχής και στην αυτοματοποίηση της αναγνώρισης των λέξεων. Με βάση αυτές τις αρχές διαμορφώθηκε το δομημένο πρόγραμμα Παρέμβασης Φωνολογικής Επίγνωσης.

Το πρόγραμμα είναι δομημένο, στοχευμένο και οργανωμένο με βάση τους εξής άξονες:

Σε ποιους απευθύνεται: Το πρόγραμμα παρέμβασης στη φωνολογική επίγνωση απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας. Ιδιαίτερα, είναι πολύ βοηθητικό για τα παιδιά με δυσλεξία. Οι μαθητές με δυσλεξία πολύ συχνά εμφανίζουν ελλείμματα στη φωνολογία, γεγονός που τους εμποδίζει αργότερα να αναπτύξουν τις απαραίτητες αναγνωστικές δεξιότητες. Μάλιστα, είναι και ένας από τους πιο σημαντικούς δείκτες πρόγνωσης της δυσλεξίας στην προσχολική ηλικία.

Βιβλιογραφική αναφορά

Ηλιοπούλου, Μ., & Νίνου, Ε. (2017). Παρέμβαση φωνολογικής επίγνωσης. Σπάρτη: my-book.gr.

Παιχνίδια Φωνολογικής Ενημερότητας

Οι τεχνικές και ο τρόπος δόμησης του βιβλίου αυτού, έχουν παρουσιαστεί στο 2^ο Πανελλήνιο Συνέδριο: Το εκπαιδευτικό παιχνίδι και η τέχνη στην εκπαίδευση και στον πολιτισμό, το οποίο διεξήχθη διαδικτυακά στις 29-31 Οκτωβρίου 2021.

Περιεχόμενο εκπαιδευτικού υλικού

• Γραφο-φωνολογική επίγνωση
• Αναγνωστική ικανότητα
• Οπτική/ακουστική επεξεργασία
• Μνημονικές δεξιότητες
• Δεξιότητες Γραφής
• Λεξιλόγιο
• Προφορικός λόγος
• Αναγνωστική κατανόηση

Το συγκεκριμένο υλικό βασίζεται στη διαμόρφωση ενός αποκαταστασιακού προγράμματος παρέμβασης για μαθητές με δυσλεξία, καθώς και για παιδιά προσχολικής ηλικίας κατά τη διάρκεια της σχολικής προετοιμασίας τους για την Α΄ Δημοτικού. Σχεδιάστηκε, λοιπόν, ένα διδακτικό πρόγραμμα το οποίο είναι εύκολο στη χρήση βασίζεται στην ενεργητική συμμετοχή όλων των παιδιών.

Εκπαιδευτικές μέθοδοι

Η άμεση διδασκαλία αποτέλεσε χρήσιμο τρόπο αξιοποίησης κατά τη διάρκεια αποκατάστασης, καθώς συνέβαλε σημαντικά στον σχεδιασμό του προγράμματος και στην αποτελεσματικότερη σχολική επίδοση των μαθητών. Η προετοιμασία των μαθητών όσον αφορά του στόχους της διδασκαλίας, η χρήση πλήθους παραδειγμάτων και η συνεχής ενθάρρυνση βοήθησε στη δημιουργία ευχάριστου κλίματος.

Στη συνέχεια, η πολυαισθητηριακή διδακτική μέθοδος στηρίχτηκε στην αλληλεπίδραση των αισθήσεων που συνδέονται με τις λειτουργίες του λόγου και συνδυάζει οπτικά, ακουστικά, απτικά και κιναισθητικά ερεθίσματα. Βελτιώθηκε, έτσι, η μνημονική ικανότητα και η ικανότητα συγκέντρωσης στην εκπαιδευτική διαδικασία. Επιπλέον, η αξιοποίηση της εξατομικευμένης μάθησης βοήθησε στην εστίαση στις ατομικές ανάγκες και ενδιαφέροντα των μαθητών λαμβάνοντας υπόψη τις δεξιότητες και τα χαρακτηριστικά τους.

Τέλος, ο ομαδοσυνεργατικός τρόπος διδασκαλίας με την αξιοποίηση της παιγνιώδους μορφής εκπαίδευσης συνέβαλε στην ενεργή συμμετοχή των μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία, αφού καλλιεργεί τις δεξιότητες της συνεργασίας και της επικέντρωσης σε κοινούς στόχους.

Βιβλιογραφική αναφορά

Ηλιοπούλου, Μ., & Γιαννάκαινα, Δ.-Ε. (2021). Παιχνίδια Φωνολογικής Ενημερότητας. Σπάρτη: my-book.gr.