Τι είναι η δυσλεξία;
Με βάση την ετυμολογία της λέξεως (δυσ + λέξη), μπορεί να κατανοήσει κανείς πως πρόκειται για δυσκολία στην επεξεργασία λόγου. Πιο συγκεκριμένα, η δυσλεξία είναι νευρολογικής φύσεως διαταραχή και ποικίλει όσον αφορά τον βαθμό της σοβαρότητας ανεξάρτητα από το φύλο, την κοινωνική/οικονομική κατάσταση του ατόμου.
Η αιτιολογία της μπορεί να οφείλεται σε δυσκολίες στην αντιληπτική/γνωστική επεξεργασία, σε γενετικές ανωμαλίες, σε μεταγνωστική αδυναμία. Οι δυσκολίες αυτές δυσκολεύουν τη διαδικασία της ανάγνωσης με ακρίβεια και άνεση. Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται επιστημονικά τεκμηριωμένη διδασκαλία, ώστε να δομηθεί ένα πρόγραμμα παρέμβασης με στόχο την κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών του μαθητή, καθώς οι δεξιότητες και οι αδυναμίες ενός μαθητή μπορούν να βελτιωθούν με την πάροδο του χρόνου.
Υπολογίζεται πως η δυσλεξία αποτελεί ένα συχνό είδος μαθησιακής δυσκολίας και εμφανίζεται παγκοσμίως σε ποσοστό 12-15%. Μάλιστα πολλοί επιτυχημένοι άνθρωποι είναι δυσλεκτικοί χωρίς να σταθεί εμπόδιο στη μελλοντική τους πορεία (Albert Einstein, Pablo Picasso, Muhammad Ali).
Τι δεν είναι η δυσλεξία;
Η δυσλεξία δε σχετίζεται με αισθητηριακή βλάβη ή χαμηλό νοητικό δυναμικό. Τα παιδιά που εμφανίζουν συμπτώματα δυσλεξίας είναι τόσο έξυπνα όσο και οι υπόλοιποι συνομίληκοί τους. Ταυτόχρονα, δεν οφείλεται σε συναισθηματικές διαταραχές, δυσμενείς περιβαλλοντικές συνθήκες ή ψυχολογικά προβλήματα.
Ο βασικός πυρήνας αφορά την αδυναμία να αντιληφθούν ότι ο γραπτός λόγος χρησιμοποιεί διαφορετικά γράμματα για να αναπαραστήσει τα φωνήματα και δυσκολεύονται να αποδώσουν το σωστό φώνημα στο αντίστοιχο γράμμα. Επίσης, δυσκολεύονται να χρησιμοποιούν σύνθετες λέξεις κατά τον προφορικό τους λόγο, να εκτελέσουν μία σειρά από προφορικές εντολές και να κατανοήσουν κείμενα.
Αξίζει να σημειωθεί πως τα δυσλεκτικά παιδιά δεν είναι τεμπέληδες. Η μόνη διαφορά είναι πως χρειάζεται περισσότερη προσπάθεια και επιμονή για να βελτιωθούν και να εξελιχθούν.
Με τι τρόπους μπορεί να βοηθηθεί ένα παιδί με δυσλεξία στο σπίτι;
- Διαβεβαίωση πως ό,τι χρειαστεί το παιδί θα υπάρχει πάντα βοήθεια.
- Διαμόρφωση σπιτιού με τέτοιο τρόπο που το παιδί να νιώθει άνετα.
- Δημιουργία καθημερινής ρουτίνας που βοηθά στην οργάνωση του χρόνου.
- Αύξηση αυτοεκτίμησης θέτοντας μικρούς και σχετικά εύκολους στόχους και αρμοδιότητες.
- Διάβασμα κεντρίζοντας το ενδιαφέρον του παιδιού.
- Επιτραπέζια και διαδραστικά παιχνίδια, μπορούν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων που είναι απαραίτητες στην επίλυση προβλημάτων και στην ευελιξία αποφάσεων.
Σε τι διαφέρει η δυσλεξία από τη δυσγραφία και τη δυσαριθμησία;
Η δυσγραφία αφορά την οργάνωση και έκφραση σκέψεων των μαθητών στον γραπτό λόγο, αφού παρουσιάζεται έλλειψη συνοχής. Η δυσαριθμησία εστιάζει σε αδυναμίες στα μαθηματικά και στη δεξιότητα αφαιρετικού συλλογισμού, καθώς υπάρχει καθυστέρηση ως προς την εκτέλεση αριθμητικών πράξεων και την επεξεργασία μαθηματικών προβλημάτων.
Καταλήγοντας, χρειάζεται να τονισθεί πως η δυσλεξία δεν είναι αρρώστια. Αποτελεί διαφορετικό τρόπο επεξεργασίας των πληροφοριών και κατά συνέπεια δεν υπάρχει μαγικό φάρμακο θεραπείας. Για τον λόγο αυτό, η έγκαιρη διάγνωση, η αξιολόγηση και η διαρκής επικοινωνία γονέων, εκπαιδευτικών και ειδικών θεραπευτών αποτελεί το σημαντικότερο στάδιο για τη βελτίωση των ελλειμμάτων που προκύπτουν κατά τη μαθησιακή διαδικασία (Καρπαθίου, 2007· Παντελιάδου, 2011).
Διαβάστε περισσότερα για τα χαρακτηριστικά της δυσλεξίας εδώ
Επισκεφτείτε το my-book.gr και ανακαλύψτε πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό!
Καρπαθίου, Εμμ., Χ. (2007). Διαγνωστική Κλίμακα Δυσλεξίας. Αθήνα: Καραμέτος.
Παντελιάδου, Σ. (2011). Μαθησιακές Δυσκολίες και Εκπαιδευτική Πράξη Τι & Γιατί. Αθήνα: Πεδίο.